Độc lập tác chiến

Ngưu Cao tên tự là Bá Viễn (伯遠), người Lỗ Sơn, Nhữ châu[1].

Ngưu Cao theo nghiệp võ, là một xạ thủ giỏi. Khi quân nhà Kim xuống phía nam đánh Tống, Ngưu Cao tập hợp hàng ngàn người tổ chức thành đội quân chống Kim, đánh thắng quân địch một số trận. Tổng quản Tây đạo nhà Tống là Cung Hưng Kỳ thấy Ngưu Cao có tài, bèn tiến cử ông làm Bảo nghĩa lang.

Quân Kim đánh đến đánh Kinh Tây, Ngưu Cao mang quân chống cự, thắng 10 trận, được phong làm Đoàn luyện sứ Quả châu.

Sau đó, Ngưu Cao tác chiến ở Bảo Phong, Lỗ Sơn, Đơn Hà thắng cả ba trận, bắt sống tướng Kim là Trịnh Vụ Nhi. Ông được phong chức Quan trấn phủ sứ Thái châu, Tín châu, Đường châu và Tín Dương, đóng quân tại Thái châu[2].

Bộ tướng của Nhạc Phi

Năm 1134, Nhạc Phi đi đánh Kim để khôi phục 6 quận Tương Hán. Ngưu Cao được cử làm bộ tướng dưới quyền Nhạc Phi. Tháng 5 năm đó, ông theo Nhạc Phi ra quân. Quân Tống đánh tan quân Kim ở Sính châu, sau đó chia làm 2 đường tiến đánh Tương Dương. Ngưu Cao theo lệnh Nhạc Phi đánh thành, đụng độ với tướng Tề (chính quyền người Hán do nhà Kim dựng lên) là Lý Thành. Ngưu Cao đánh bại Thành, hạ được Tương Dương.

Trong khi đó cánh quân Từ Khánh và Trương Hiến được Nhạc Phi cử đi đánh Tùy châu nhiều ngày không hạ được. Ngưu Cao lại xin đi giúp, rồi chỉ mang 3 ngày lương đi đánh. Ông dùng kế dương đông kích tây cuối cùng hạ được Tùy châu trong đúng 3 ngày, bắt được Vương Sùng mang chém.

Nhờ công hạ được 2 thành trong chiến dịch Tương Dương, Ngưu Cao được Nhạc Phi phong làm An phủ sứ 4 châu Đặng, Tương Dương, Đường, Sính; sau đó lại bổ nhiệm ông làm Trung hộ thống lĩnh thần vũ hộ quân.

Năm 1135, Nhạc Phi lại mang quân đánh trung nguyên, Ngưu Cao thường cùng tác chiến dưới quyền chỉ huy trực tiếp của Nhạc Phi. Quân Tống từ Ngạc châu, đánh Đường châu do tướng Tề là Tiết Hanh rất dũng mãnh trấn giữ. Thấy Hanh cậy khỏe, Ngưu Cao dùng kế mai phục ở Hà Gia trại phía bắc Đường châu. Tiết Hanh bị ông dụ vào ổ mai phục đánh tan tành.

Quân Kim lại tấn công Hoài Tây, Ngưu Cao theo lệnh Nhạc Phi mang quân vượt sông chống cự, còn Nhạc Phi mang quân tiếp ứng. Quân Tề tiến đánh Lưu châu[3], nhưng thấy Ngưu Cao ra trận đều sợ hãi rút lui. Ngưu Cao truy kích quân địch trên 30 dặm, giết được khá nhiều quân Kim[4].

Sau khi hạ được Lư châu, Ngưu Cao lại theo Nhạc Phi đánh Dương Ma, bắt sống được Dương Ma. Nhờ lập nhiều công lao, ông được phong làm Vũ tấn quân Thừa tuyên sứ, gia phong làm Thần vệ tứ sương Đô chỉ huy sứ.

Năm 1140, quân Kim phá bỏ hiệp nghị hòa bình, chia 4 cánh quân đánh Tống. Nhạc Phi được lệnh đi cứu Thuận Xương[5] bị bao vây. Quân Kim giải vây Thuận Xương, hai bên đụng độ ở Kinh Tây. Ngưu Cao đánh tan quân Kim và thu phục huyện Lỗ Sơn. Sau đó ông theo lệnh Nhạc Phi cùng Trương Hiến đi đánh tướng Kim là Hàn Thường ở Trần châu[6]. Hai tướng đánh bại quân Kim và chiếm được Trần châu.

Sau trận đó, Ngưu Cao được phong làm Trấn định phủ lộ mã bộ Phó thống tổng quản, sau chuyển sang làm Ninh Quốc quân thừa tuyên sứ.